Η μεγαλύτερη χριστιανική ιεραποστολική οργάνωση για νέους στον κόσμο αντιμετωπίζει κατηγορίες για πνευματική κακοποίηση και ελεγκτική συμπεριφορά, από νέους ανθρώπους που δηλώνουν ότι έφυγαν «τραυματισμένοι» από όσα έζησαν.
Έρευνα της Observer δημοσίευσε στοιχεία για ελλείψεις σε θέματα προστασίας στο πλαίσιο της Youth With a Mission (YWAM), ενός παγκόσμιου κινήματος που εκπαιδεύει νεαρούς χριστιανούς να διαδίδουν το Ευαγγέλιο. Εκπρόσωπος της YWAM δήλωσε ότι η οργάνωση είναι «συντετριμμένη» από τις καταγγελίες και «απόλυτα αφοσιωμένη στην ασφάλεια και ευημερία» όλων όσων βρίσκονται υπό την ευθύνη της.
Οι καταγγελίες καλύπτουν περίοδο δύο δεκαετιών και περιλαμβάνουν ισχυρισμούς για δημόσια διαπόμπευση νεαρών ιεραποστόλων, τελετές για τη «θεραπεία» της ομοφυλοφιλίας και διδασκαλίες ότι η αποχώρηση από την οργάνωση ήταν αντίθετη στο θέλημα του Θεού.
Νέοι από τη Βρετανία που γράφτηκαν σε σχολές εκπαίδευσης ή συμμετείχαν σε αποστολές στο εξωτερικό – συχνά κατά τη διάρκεια του «gap year» τους – περιγράφουν τακτικές συνεδρίες ομαδικής εξομολόγησης, όπου δέχονταν πίεση να παραδεχτούν τις «αμαρτίες» τους.
Τελετές που θύμιζαν εξορκισμό
Στον κατάλογο των «αμαρτιών» συμπεριλαμβάνονταν πράξεις όπως σκέψεις ομοφυλοφιλίας, σεξουαλική δραστηριότητα, εκτρώσεις, παρακολούθηση πορνογραφίας, αλλά και άλλα «παραπτώματα» όπως ανυπακοή σε ηγέτες ή «επαναστατικές σκέψεις».
Οι εξομολογήσεις μπορούσαν να οδηγήσουν σε ερωτήσεις, δημόσιες συγγνώμες, προσευχές ή ακόμα και απομάκρυνση από εθελοντικούς ρόλους.
Σε ορισμένες περιπτώσεις αναφέρθηκαν και πιο ακραίες «παρεμβάσεις», όπως τελετές που θύμιζαν εξορκισμούς για να «εκδιωχθούν δαίμονες» από άτομα που είχαν παραδεχτεί σεξουαλικές σχέσεις εκτός γάμου.
Ένας πρώην Βρετανός υπεύθυνος λατρείας της YWAM περιέγραψε περιστατικό «εξορκισμού», όταν ένας άνδρας αποκάλυψε ότι είχε σεξουαλικές σχέσεις με άλλους άνδρες, με αποτέλεσμα οι επικεφαλής της οργάνωσης να αρχίσουν να προσεύχονται για να «διώξουν το πνεύμα της ομοφυλοφιλίας». Ο άνδρας άρχισε να έχει σπασμούς. Ο ίδιος ο Βρετανός, που πάλευε με τη δική του σεξουαλικότητα, ένιωσε ότι μέσα του κατοικούσε ένας «δαίμονας».
Η χειραγώγηση
Άλλοι ανέφεραν πως άτομα αποκάλυπταν ότι είχαν υπάρξει θύματα κακοποίησης, ή παραδέχονταν παραπτώματα όπως πρόστιμα για υπερβολική ταχύτητα.
Οι τελετές «μετάνοιας και συγχώρεσης» φέρονται να αποτελούσαν μέρος μιας ευρύτερης κουλτούρας ελέγχου, με περιορισμούς στις ρομαντικές σχέσεις, την ενδυμασία και τις επισκέψεις στις οικογένειες.
Συχνά, οι ηγέτες παρουσίαζαν τις εντολές τους ως λόγια του Θεού. «Έλεγαν συνέχεια: “Νομίζω ότι ο Θεός λέει αυτό”. Ήταν τρόπος χειραγώγησης», είπε πρώην μέλος.
Ποια είναι η οργάνωση YWAM
Η YWAM λειτουργεί σε περίπου 180 χώρες και κάθε χρόνο στέλνει περίπου 25.000 άτομα σε βραχυπρόθεσμες αποστολές. Ιδρύθηκε το 1960 από τον Αμερικανό ιεραπόστολο Loren Cunningham και διατηρεί κεντρικές βάσεις σε ΗΠΑ, Αυστραλία, Ελβετία και Ηνωμένο Βασίλειο, όπου είναι αναγνωρισμένη φιλανθρωπική οργάνωση.
Εκπρόσωπος της YWAM Αγγλίας δήλωσε ότι η οργάνωση είναι δεσμευμένη στη «συνεχή βελτίωση των πρακτικών προστασίας» και πως κάθε βάση είναι υπεύθυνη για την εφαρμογή των προτύπων. Είπε επίσης ότι η YWAM είναι «κατηγορηματικά αντίθετη» στις εξαναγκασμένες εξομολογήσεις. «Η εξομολόγηση μπορεί να γίνει, αλλά ποτέ δεν πρέπει να περιλαμβάνει δημόσια ταπείνωση ή πίεση για συγγνώμη.»
Πέρυσι, η βάση της YWAM στο Περθ της Αυστραλίας – μία από τις μεγαλύτερες παγκοσμίως – βρέθηκε στο επίκεντρο για το χειρισμό καταγγελιών περί σεξουαλικής παρενόχλησης. Φέρεται να ζήτησαν από θύματα να ζητήσουν συγγνώμη από τους θύτες τους επειδή «τους παρέσυραν». Πρόσφατα, μία βάση της YWAM στο Ηνωμένο Βασίλειο έκλεισε λόγω καταγγελιών για πνευματική κακοποίηση.
Οι καταγγελίες, που προέρχονται από πρώην μέλη της YWAM και αφορούν εμπειρίες σε 18 χώρες μέσα σε 20 χρόνια, εγείρουν σοβαρά ερωτήματα για την εσωτερική κουλτούρα και τις πρακτικές προστασίας, ιδιαίτερα λόγω της αποκεντρωμένης δομής της οργάνωσης, την οποία επικριτές θεωρούν αδύναμη σε θέματα ελέγχου και λογοδοσίας.